FS2004: MIG-21UM (Captain Sim)

MIG-21UM by Captain Sim

obrazek

...pamiętam jak będąc dzieckiem przesiadywałem na dęblińskim lotnisku i wpatrywałem się w małą plamkę na niebie ciągnącą za sobą białą nić. Był to MiG-21, widok taki przeważnie urozmaicony był potężnym hukiem, przekroczeniem bariery dźwięku. Marzyłem wtedy aby kiedyś zasiąść za sterami tego samolotu, moje marzenia częściowo się spełniły (w wirtualnym świecie) dzięki firmie CAPTAIN SIM oraz JUST FLIGHT które to wydały dodatek do serii Flight Simulator.

W zasadzie jest to mini recenzja tego produktu, ponieważ z braku (niestety) czasu nie opiszę w niej różnic w modelu lotu w stosunku do prawdziwego samolotu. Jestem jeszcze na etapie studiowania fachowej literatury. Mam nadzieję że w późniejszym czasie ukaże się takie uzupełnienie.

Startujemy...

W eleganckim pudełku standardu DVD znajdujemy płytę CD z dodatkiem MiG-21 INTERCEPTOR, namiastkę instrukcji pilota (Pilot's Notes), folder reklamujący produkty wydawane przez JUST FLIGHT oraz JUST TRAINS, “szybki” przewodnik po instalacji MiG-a 21 we Flight Simulator 2002 oraz w Flight Simulator 2004 – A Century of Flight. Oba symulatory są oczywiście reprezentowane przez Microsoft. Strona edytorska dodatku robi naprawdę wrażenie. Dodatek ten jest w pełni kompatybilny z Combat Flight Simulator 2, Flight Simulator 2002 i częściowo z Flight Simulator 2004 (instalacja “pod” ten symulator nie obejmuje dwóch potężnych lotnisk Mary które znajduje się w Turkmenistanie i ukraińskiego lotniska Konotop). Oczywiście seria Flight Simulatorów nie obejmuje treningu w zakresie obsługi uzbrojenia. Trening taki natomiast możemy przejść w Combat Flight Simulator 2, czeka na nas tam 20 bojowych misji. MiG-a 21UM instalowałem zarówno we Flight Simulator 2002 jak i we Flight Simulator 2004- A Century of Flight. Po uruchomieniu setup, spotka nas miła niespodzianka ponieważ na ekranie instalatora znajduje się MiG-21UM w polskim malowaniu, popatrzcie na ekrany z gry. Cały proces instalacji przebiega błyskawicznie i bez problemów. Po zainstalowaniu MiG-a 21 proponuję przejść do interaktywnego manuala w formacie HTML. Jest w nim zapisane podstawowe minimum wiadomości na temat samolotu MiG-21UM, opis kabiny pilota, przyrządów. Wspaniały interaktywny (jest również wersja do wydruku) przewodnik po kabinie pilota, manual bazujący na oryginalnej instrukcji “USSR AF MiG-21” wydanej przez Ministerstwo Obrony, Moskwa, 1973, który zawiera podstawowe dane techniczne samolotu MiG-21UM oraz procedury które należy wykonywać w kabinie pilota w odpowiedniej kolejności, jak pisałem wcześniej jest to podstawowe minimum. Jako ciekawostkę należy tu wymienić interaktywny kurs pilotów myśliwskich, który również bazuje na prawdziwym kursie który przeprowadzano w Szkołach wyższego pilotażu w 1968 roku. Od strony dydaktycznej dodatku jest to bardzo duży plus. Po dokładnym (jeśli chcecie uniknąć przykrych niespodzianek radzę się “wgryźć” w tą instrukcję) zapoznaniu się z manualem oraz “zdaniem” testu, możemy zasiąść w kabinie wirtualnego MiG-21UM.

obrazek

Do wyboru mamy trzy wersje MiG-21UM tj. z różnymi konfiguracjami podwieszeń we Flight Simulator zawężono się do podwieszeń w postaci zbiorników pod kadłubem i na zewnętrznych belkach skrzydłowych (wersja ze zbiornikiem pod kadłubem – w malowaniach: fińskim, numer taktyczny samolotu – MK105 z bazy lotniczej w Luonetjarvi, polskim, numer taktyczny samolotu – 9348, (sądzę że jest to wersja malowania z manewrów wojskowych) Gdynia Babie Doły, późne lata 80-te, dwa malowania (jeszcze wtedy) radzieckie, numer taktyczny pierwszego z nich to – 03 z bazy lotniczej w Uman, 1977 rok i samolot MiG-21UM o numerze taktycznym – 62 z bazy lotniczej w Kacha, 1981 rok.),

- wersja ze zbiornikiem pod kadłubem i ze zbiornikami na zewnętrznych belkach podskrzydłowych – w malowaniach: (jeszcze wtedy) czechosłowackim, numer taktyczny – 3176 z bazy lotniczej w Beszynie, późne lata 80-te, Luftwaffe, numer taktyczny – 21+03 oraz w malowaniu USAF (Norma Jeane),

- wersja bez podwieszeń – w malowaniach: (jeszcze wtedy) NRD, numer taktyczny – 226, indyjskich sił powietrznych oraz bardzo ciekawe malowanie RAF, numer taktyczny samolotu – 375.

W Combat Flight Simulator 2, mamy możliwość wyboru różnych konfiguracji podwieszeń w zależności od wykonywanego zadania.(niestety nie opiszę swoich wrażeń z tego typu lotów ponieważ nie mam zainstalowanego Combat Flight Simulator 2). Model 3D jest jak najbardziej wykonany poprawnie na bardzo wysokim poziomie. Elementy które są ruchome w prawdziwym samolocie zostały również i tu odwzorowane z wielką precyzją. Animacja - lotek, steru wysokości, steru kierunku, klap, koła przedniego, podwozia głównego, osłony kabiny (zarówno pilota jak i ucznia), spadochronu hamującego, oczywiście możemy doszukiwać się błędów których niestety się nie uniknie. Moim zdaniem są to w niektórych przypadkach ograniczenia nakładane przez specyfikację modelu 3D. Mimo wszystko modelarzom z CAPTAIN SIM należą się wielkie brawa oraz podziękowania za wykonanie tak pięknego modelu 3D samolotu – legendy którym jest MiG-21UM. Kabina 2D jest wykonana na bardzo wysokim poziomie, jest w 100% interaktywna, naprawdę można “poczuć” namiastkę lotnictwa zasiadając w tak wykonanej kabinie. Kabina 3D wykonana jest na przeciętnym poziomie i niestety nie jest interaktywna. Lotniska które “dostajemy” razem z dodatkiem i które instalują się w Combat Flight Simulator 2 i Flight Simulator 2002 wyglądają imponująco! Obiekty śmigłowców, samolotów w trakcie kołowania ale też i na stojance, budynków, drzewa, pojazdy, animowane stacje radarowe, w niektórych miejscach występują nawet ludzie!! Mamy wrażenie że lotniska te tętnią prawdziwym życiem! Wszystko to robi niesamowite wrażenie uczestniczenia w prawdziwych lotach. Świat który został odtworzony na lotniskach wraz z np.: kołowaniem MiG-a 21UM, możemy oglądać i podziwiać godzinami. Jak już pisałem wcześniej różnicami i podobieństwami modelu lotu wirtualnego MiG-21UM w stosunku do prawdziwego MiG-21UM zajmę się w późniejszym czasie. Będę tutaj bazował na literaturze fachowej która nie jest dostępna w “normalnym” obiegu. Opiszę wrażenia z lotów, z zachowania się wirtualnego MiG-21UM, jego wad oraz zalet.

obrazek

Nie pozostaje mi nic innego jak tylko gorąco polecić zakup wszystkim fanom wirtualnego lotnictwa, tym bardziej że MiG-21UM używany był przez polskie lotnictwo, wspaniały dodatek do serii Flight Simulator jakim jest MiG-21 INTERCEPTOR w wersji UM.

Specjalne podziękowania kieruję do firmy FlightPoland, dzięki której moje marzenia się spełniły.

Kołodziejski Dariusz

obrazek

Jeżeli chodzi o MiGa-21 CaptainSima (CS) chciałbym też wtrącić trzy grosze od siebie. Jak do tej pory produkty grupy CS z jakimi się spotkałem były na bardzo dobrym poziomie. Team opracował już między innymi takie maszyny jak F-104, Jak-3, Boening 707 i 727, L-39 (ale tylko dla FS2002), parę lokacji, dodatki szkoleniowe (również na CD) zaś w najbliższych planach jest C-130 Herkules oraz F-117. Zresztą takie wrażenia można już wyciągnąć po screenach na stronie producenta, po opisach co zawierają i po opiniach graczy czy recenzjach na innych stronach na temat symulatorów. Ceny czasem są zawrotne i sięgają po 35 euro, jednak jeśli już się ktoś decyduje na coś ze stajni Captain Sim, na pewno dostanie produkt na wysokim poziomie. Warto też wspomnieć o doskonałym serwisie prowadzonym przez wydawcę. Miałem problem z biblioteką nowych skórek, support z CS podesłał mi specjalny programik, który wygenerował odpowiednie dane na temat ścieżek u mnie do FS2004 i produkcie CS, potem im to odesłałem i na następny dzień już w swojej skrzynce znalazłem specjalną łatkę opracowaną specjalnie dla mnie! Jakże to było miłe, w porównaniu, gdy czasem kupując grę czekamy na odpowiedź po kilka dni, a jeśli już do niej dojdzie nie będzie to nic odkrywczego. Darek powyżej w zasadzie wyczerpał ogólny temat dotyczący MiGa chciałbym natomiast zwrócić uwagę na parę spraw.

Jeśli chodzi o instalację: nie tylko mamy wersję CD ale i wersję w postaci pliku exe do ściągania z Internetu. Dostajemy wtedy specjalny kod użytkownika, którym można posługiwać się potem na Forum CS i uzyskać potrzebne nam informacje od producentów dodatku. Oczywiście droższa wersja CD wydana jest bardzo ładnie, ale jeśli komuś zależy na czasie, dostanie to wszystko w wersji elektronicznej i od razu.

obrazek

Interaktywna instrukcja

Instrukcje: mamy kilka załączonych instrukcji. W wersji CD są to papierowe załączniki, w wersji elektronicznej – w postaci plików pdf (pliki te też są dostępne na płycie z MiGiem). Captain Sim wydając swoje instrukcje zawsze robi to na zasadzie "strony www offlajnowej". Po prostu klikamy skrót w pasku zadań i otwiera nam się strona offline z potrzebnymi nam instrukcjami. Tutaj mamy interaktywny kurs instrumentów wykonany po prostu idealnie (klikami na interesujący nas przełącznik w kabinie, otwierają się okna z informacjami na temat danego urządzenia i sposób jego interpretacji), do tego jest to samo dostępne w postaci pedefa. Dalej mamy całą check listę (również pdf) dla MiGa-21 UM, którą po wydrukowaniu można np. umieścić obok naszego monitora. No i trzecia rzecz w pdfie, czyli instrukcja szkolenia pilota wojskowego, wzorowana na szkoleniu pilota myśliwca z 1968 roku. To samo mamy dostępne w interaktywnym kursie pilota (KULP), dzięki któremu, jeśli ktoś sobie zażyczy, można przejść każdy w odpowiedniej kolejności szczebel szkolenia, jaki przechodził pilot MiGa w 68r. Programik jest bardzo prosty, po jego uruchomieniu otwiera się specjalne okno, w którym określone dla nas zadania na daną „lekcję” np. start, osiągnięcie pułapu 3000m., lot prostu, przechył o 10 stopni itp. Z każdą lekcją ćwiczenia są coraz trudniejsze. Po przejściu lekcji odklikamy dane szkolenie i przechodzimy do kolejnego. Wszystko kończy się zdaniem egzaminu, jednak raczej dyplomu nie dostaniemy ;P (nieco szkoda, w sumie FS2004 przecież daje coś takiego jak kurs pilotażu wraz z dyplomami – można sobie wydrukować i powiesić hyhyhy, no tyle że na innych samolotach ). Oczywiście, niektórych ćwiczeń nie da się przejść w FS2004 (jak, np. przechwycenie celu czy bombardowanie, chyba że mamy bujną wyobraźnię) ale jest to przede wszystkim kurs pilotażu, a nie kurs bojowy.

Przykład kursu szkoleniowego

Wykonanie modelu samolotu oraz kokpity: w zasadzie nie ma się do czego przyczepić, samolot wygląda jak najbardziej poprawnie, podziałki wyglądają bardzo realistycznie choć czasem dziwnie się mienią (może jednak zależy to od karty graficznej), srebrny też się odpowiednio mieni (tekstury najprawdopodobniej robione się bezpośrednio z oryginalnych zdjęć). Dynamiczne cienie i światła pracują bardzo dobrze. Oczywiście wszystkie elementy , które być powinny są ruchome, można się natomiast przyczepić do hamulca aerodynamicznego, który po otwarciu, jeśli mamy zapasowy zbiornik paliwa pod brzuchem, lekko na niego nachodzi mimo specjalnego wycięcia. Za szybko też otwierają i zamykają się osłony kabiny. Jakby tak było w realu, chyba piloci nabawiali by się większych stresów i przepukliny niż normalnie, ale to w sumie taki szczegół i może uchodzić za szukanie dziury w całym. Kokpity jak to w serii efesa mamy dwa. Jeden 2D i virtual cocpit (kokpit wirtualny – 3D). Co do tego pierwszego to nie można się do niczego przyczepić. Jest wielce interaktywny, można się bawić właściwie każdym przełącznikiem (poza uzbrojeniem bo tutaj w FS i tak nam nie zadziała, chociaż widziałem płatny dodatek symulujący strzelanie i zrzucanie bomb... z Cessny, długo nie mogłem pozbierać się z podłogi, no ale udało się, piszę, więc jestem ;- ). Pamiętamy, że mamy interaktywny kurs offline przyrządów, w połączeniu z kokpitem 2D mamy zatem fajny efekt i ułatwione zadanie przy poznawaniu tajemnic awioniki naszego symbolu zimnej wojny (btw. Podobno CaptainSim ma zrobić kiedyś też wersję jednomiejscową MiGa-21). Kokpit wygląda inaczej w dzień jak i w nocy, kiedy włączymy podświetlenie przyrządów. działa również HUD. Mamy wybory trybów "pasadka", "marsz" i "bojewyj", a w trybach nawigacyjnych znacznik do tego pokazuje nam ustawiony przez nas kurs ADF wg. NDB - znanego systemu przecież z czasów socjalizmu na naszym terytorium. Sprawa niestety nieco się komplikuje z kokpitem VC. Wygląda on również bardzo dobrze (chociaż MiG-21 firma CS wydała już ładnych parę lat temu), jednak nie jest obsługiwany... Wszystkie zegary oraz HUD działają, oświetlenie również, jednak zapomnijmy tutaj o przełanczaniu i wciskaniu tego co nas interesuje, wielka szkoda. Musimy zatem skakać pomiędzy kokpitami w tę i w tę (czyli "S" i "Shift+S" jeśli ktoś nie ma podpiętego) jeśli chcemy coś zmienić z poziomu kokpitu (a nie klawiatury) ale latamy tylko z VC a nie kokpitem 2D. Tutaj Captain Sim dał ciała i odbiera nam to nieco przyjemności, no tak, ale każda róża ma kolce... a skoro już o kolcach jedźmy dalej...

Wirtualny kokpit MiGa (VC 3D)

Dźwięki: rozruch silnika oznajmia nam narastający fajny, wysoki świst, jednak kiedy już nasz stalowy towarzysz wejdzie na startowe obroty ruchomych pierścieni w kadłubie, dźwięk staje się raczej przypominający prasującą i klącą teściową niż samolot odrzutowy. Przede wszystkim dźwięk jest jakiś taki bez charakteru, bez charakterystycznego świstu wypychanego powietrza dla tego typu samolotu, ciężko mi to określić, ale słyszałem startującego oraz lecącego MiGa 21 UM poniżej i nad barierą dźwięku i muszę stwierdzić, że to co mamy tutaj raczej sporo odbiega od oryginału. Przy współczesnych kartach dźwiękowych wymagania są już dużo większe niż 3-4 lata temu (a wtedy pewnie były te tutaj nagrywane)... przydałby się jakiś update, czy patch. Do tego są one jakoś za głośne w stosunku do tych pozostałych dźwięków w FS. Jeśli chodzi o pozostałe odgłosy są ok., kuleje jedynie owy dźwięk silnika. Nie zauważyłem też znaczących różnic miedzy dźwiękiem wewnątrz kabiny i na zewnątrz, a przecież jest to oczywiste w każdym samolocie, że brzmią zupełnie inaczej, dziwne, że tego nie zauważyli twórcy, albo poszli już na łatwiznę chociaż stajnię CS bym o to raczej nie posądzał.

Interaktywny kokpit 2D w nocy

O modelu lotu samolotu nie będę nic pisał, zajmie się tym już wkrótce Darek porównując FM z opisami w instrukcji prawdziwego MiGa, wtedy tutaj to dorzucę. Muszę przyznać, że piloci niedawno wycofanych z użycia w Polsce Migów-21 musieli mieć niezłe jaja, prędkość lądowania poniżej 300 km/h była już niedopuszczalna i nieodpowiednia.

Reasumując: MiG-21 jest symbolem minionej epoki naszej strony, strony Układu Warszawskiego. Myśliwiec, którego bali się Amerykanie podczas zimnej wojny. To samolot, którego w Polsce już nie zobaczymy za często w locie nad naszymi głowami – sporo sprzętu poszło już do demobilu, część sprzedano kolekcjonerom na zachód i do USA, część kwitnie jako eksponaty na stacjach paliw, gdzie wcale go nie „chrzczą” czy jako pomniki w parkach urodzaju. Jeszcze czasem można też spotkać tygrysie Migi21, a w tym MiGa-21 właśnie z serii UM, ale i te miały ponoć wypaść „z obiegu” i nie mam pojęcia czy dziś jeszcze latają (oby!). Produkt Captain Sima jest oprócz świetnego wirtualnego modelu również hołdem dla produktu 21 z zagrody Mikoyana. Właściwie, każdy Polak, który raz widział nad swoją głową srebrny, charakterystyczny kadłub „postrachu zachodu” ma jakiś sentyment do tego samolotu. Ja przynajmniej miałem zawsze spory i cieszy mnie niezmiernie przyjemność latania tym niełatwym w pilotażu samolotem w wirtualnym światku. Właściwie można dać produktowi najwyższą notę z minusami za dźwięki i VC. Jeśli komuś nie przeszkadza to za mocno, a do tego lubi wcięty stożek osłony stacji radiolokacyjnej we wlocie do silnika na pewno będzie zadowolony. Ja przynajmniej jestem... :- D

Pozdrawiam, YoYo

obrazek